Feest bij de Haastrechtse IJsclub

3 april 2021 - Haastrecht, Nederland

De Negen Dorpentocht kent veel verhalen. Ik beperk me hier tot die van mezelf. Die ken ik het best. Andermans verhalen kan ik slechts van buitenaf beschouwen. Meer momenten die samenvallen in één verhalenserie. Dat kan als je schrijft. De geschreven versie is zelfs een beleving op zichzelf geworden. Dat is nou het leuke aan schrijven. Het is een mogelijkheid om even aan de coronabeperkingen te kunnen ontsnappen. Even ruimte. Lekker!

Verhalen zijn meestal niet zo uniek als wij denken. In verhalen van anderen vind je vaak veel herkenning. We lezen ze niet alleen om andere gezichtspunten te leren kennen maar ook om onszelf erin te herkennen of ermee te kunnen identificeren. De beleving van schaatsen op natuurijs kan ik alleen beschrijven vanuit mijzelf. Maar ik denk dat veel ervan heel universeel is. Dat anderen er dingen van herkennen.

Op de website van onze ijsclub staat een heel kort filmpje van Edwin Haighton en Thomas Roos met de titel: Krakend ijs breekt niet”. Met beeld, muziek en gesproken tekst doen zij een poging om het gevoel van schaatsen op natuurijs weer te geven. Mij raakt het als de muziek aanzwelt bij de beelden van polder en natuurijs. Ik denk dat veel mensen dat zullen hebben.

In januari 2021 fietste ik het laatste traject van de 9 Dorpen Fietstoertocht met pijn in de benen vanwege de kou. Ik was de hele dag buiten geweest bij temperaturen rond het vriespunt. Ik had steeds stilgestaan bij ijsclubgebouwtjes. Liefst vijftien maal. Dat was niet prettig voor de spieren. Maar ik had het er graag voor over. Mezelf warm fietsen lukte af en toe. Maar heb ik uiteindelijk uit mijn hoofd gezet. Nu was het nog heel even afzien en dan was ik thuis. Het werd tijd voor een goede hete douche.

Op zaterdag 4 januari 1997 staken we ergens ter hoogte van de ‘vogelplas’ de West Vlisterdijk over om via polderslootjes terug te schaatsen naar de ijsbaan van de Haastrechtse Ijsclub op de Voorboezem. Daar waren we gestart en daar haalden wij de laatste stempel. De medaille kregen we via de post opgestuurd. Het is een medaille met grote betekenis. De Negen Dorpentocht schaatsen is een heel bijzondere beleving. Het is een tocht met plaatselijke historie en uitstraling in zich. Dat voel je. En juist door de zeldzame momenten dat hij gereden kan worden, krijgt hij een bijzondere betekenis. Het is met recht de ‘Tocht der Tochten van de Krimpenerwaard’. Als je uit het gebied komt, wil je hem gewoon een keer geschaatst hebben.

Op zaterdag 17 juni 2017 kwamen we net op tijd aan bij de stempelpost op de parkeerplaats bij het zwembad. Twee vriendelijke bedaarde mannen wachtten geduldig tot ook de laatste fietsers binnen waren. Ze keken niet op een kwartier. We ontvingen de medaille in ruil voor een volle kaart. Ze vertegenwoordigen een heel andere waarde dan die van de Negen Dorpentocht op de schaats. Want die is als een soort Elfstedenkruisje. En hoe langer de nieuwe Tocht uitblijft, hoe specialer hij wordt.

Op zaterdag 15 juni 2019 was de lucht boven de Krimpenerwaard nog lang heel donker. Het had de nacht ervoor tot vroeg in de ochtend ontzettend hard geregend en geonweerd. De inschrijving voor de 8e start van de 9 Dorpen Fietstoertocht kwam maar langzaam op gang. Pas later in de ochtend werd het wat drukker. Wielrenners reden nog wel de lange tocht. Maar veel andere deelnemers kozen voor een korte variant. De Haastrechtse IJsclub had de dag ook uitgekozen om haar 135e verjaardag te vieren met leden en toertochtbezoekers.

Op de Voorboezem lag een geel pontje dat de bezoekers naar de overkant bracht. Een dweilorkest zorgde voor een sfeertje dat maar weinig onderdeed voor een echt ‘schaatsfeest’. Verslaggever Cees Reichard van het bekende regiokrantje De IJsselbode kwam sfeer proeven en liet zich informeren. Hij schreef:

“Oudhollands feestje aan de Boezem

De Haastrechtse IJsclub bestaat 135 jaar en heeft dit gelijktijdig met de 9 Dorpenfietstoertocht op zaterdag 15 juni gevierd. Om alle fietsers en later de gasten voor de receptie feestelijk te kunnen ontvangen had men de nieuwe blauwe vlaggen met het prachtige nieuwe logo op het clubhuis uitgehangen. Om iedereen op de Boezem te kunnen overzetten naar het clubhuis, had men een motorische watertaxi gehuurd. Helaas gooide Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden roet in het eten. Penningmeester Cees van der Stad vertelde dat de wethouder op de vrijdag ervoor zich enorm ingezet heeft om de watertaxi te kunnen laten varen, maar ondanks zijn bemiddeling kwam er geen toestemming. Een dwangbevel van het hoogheemraad naar de beheerder van de watertaxi zorgde ervoor dat het motorisch varen werd afgeblazen. Een financiële strop voor de ijsclub. Van der Stad: "Toch vonden we het leuk om alle mensen met de pont over te zetten. Nu werd met stevige touwen de pont heen en weer getrokken en dat kostte veel mankracht. Het was even oefenen, maar in de loop van de dag werd men er behendig in en verliep het goed.

In totaal waren er 416 fietsers. De meesten kwamen naar Haastrecht om te komen stempelen. Hier mocht men ook in een petitfourtje met het nieuwe logo happen. Vanaf drie uur zorgde Boerenkapel De DorsTvlegels uit Leiden voor muzikale gezelligheid.

Cultureel erfgoed

Voorheen was er bij de Jan Faaij Landijsbaan bij het zwembad een stempelpost. Maar de gezellige entourage van de ijsclub werd hier gemist en heeft men besloten om dit nu in het clubhuis te doen. Bestuurslid Waldo Schoonderwoerd vindt dit nu een oud-Hollands en sfeervol feestje. “Het schaatsen is ons cultureel erfgoed. Het liefst schaatsen we hier elk jaar met alles wat er bij hoort. Iedereen, jong en oud heeft dan plezier. Ook de koek-en-zopie hoort hier bij.” Volgens Schoonderwoerd waren alle fietsers erg enthousiast over de Haastrechtse stempelpost. Hij kreeg leuke reacties over het pontje, de boerenkapel en het leuke sfeertje. “Zo doen wij mee aan het overdragen van het cultureel erfgoed.” Na de fietstocht was het tijdens de receptie nog lang gezellig in de koek-en-zopiekraam van de jubilerende Haastrechtse IJsclub.”

Het is bijna twee jaar geleden dat de ijsclubs van de Krimpenerwaard gezamenlijk optraden in het organiseren van een leuke toertocht in hun polder. Het is maar de vraag of er in juni 2021 wél een 9e editie van de 9 Dorpen Fietstoertocht komt. De kans lijkt niet groot. Misschien is het een idee om zelf eens een ronde op de fiets te gaan rijden langs de 15 ijsclubs. Het is in ieder geval een leuke zoektocht naar de houten gebouwtjes in het groen. Kies er alleen wat beter weer voor uit dan ik deed in januari jongstleden. Vul er een mooie zomerse dag mee. Je zult zien dat het veel voldoening geeft en een leuke herinnering wordt. Ondanks corona. En vergeet niet om je eigen koek en zopie mee te nemen. Want dat zal je anders zeker missen.

Foto’s