En morgen gezond weer op!

Veel stickers van de gele wulk zijn verbleekt door het weer. Soms zijn ze helemaal niet te vinden. Alsof ze vergeten zijn de stickers opnieuw op te plakken, na een verandering aan de weg? Routes moet je goed up-to-date houden. Dat mankeert er hier af en toe aan.

Het officiële Jabikspaad is een oude pelgrimsroute die dwars door landelijk gebied gaat over veel onverharde wegen. Voor de fietsversie wordt er vaak vanaf geweken. Logisch. Maar ze gaat ons nu wat te vaak langs drukke autowegen. We vragen ons regelmatig af of er geen leuker alternatief te vinden is. Maar er bestaat geen gedetailleerde kaart waarop we kunnen zien hoe we de route daarna weer terug zouden kunnen vinden. We moeten het doen met een eenvoudig getekend uitklapkaartje, met daarop slechts de namen van dorpen en stadjes die we aan doen. Als je van de route afwijkt ben je hem ook echt kwijt.

Vanmorgen fietsten we via knooppunten naar Heerenveen om daar de Jabiksroute weer op te pakken die we gisteren verlaten hadden bij Steenwijk. We gingen door aantrekkelijk Fries merengebied. En dwars door het dorp Sint Nicolaasga waarvan de hoge toren van de Sint-Nicolaaskerk al van ver af te zien was geweest. De parochie heeft Nicolaas van Myra als beschermheilige. In de kerktuin is een kopie van de Lourdesgrot gemaakt. In de luwte van de vrij drukke dorpsstraat. We gingen even op een bankje voor de grot zitten en keken naar de vele brandende kaarsjes bij het grote beeld van Maria. Het verbaasde ons dat het toch nog iets van een mystieke sfeer had ondanks dat het was nagemaakt.

Na Nicolaasga bereikten we een buitenwijk van Heerenveen. We gokten erop dat de Jabiksroute ook hier de hoofdweg zou volgen. Dat was zo. Waarschijnlijk loopt deze verharde weg zo dicht mogelijk langs het originele onverharde wandelpad. We kunnen namelijk geen reden bedenken waarom je ánders voor een zo weinig aantrekkelijke route kiest. Op internet circuleert een filmpje met een veel aantrekkelijker Jabikspaad. Daarin is niets te zien van dit vervelende traject.

We hebben tot nu een prachtige route naar Friesland gereden via Langeafstand Fietsroutes langs Maas, Rijn en IJssel. Maar het Jabikspaad was ons uiteindelijke hoofddoel. Daar hadden we onze zinnen op gezet. Die zou namelijk dwars door het Friese land gaan waar we zo gek van zijn. Maar de veelal drukke wegen die we vandaag volgen, doen het gebied geen eer aan. Het valt ons vies tegen. We zijn teleurgesteld en nemen ons voor om op de terugweg een eigen route te kiezen. Die wél dwars door Fries natuurschoon en schilderachtig Friese dorpen gaat.

Maar afzien schijnt ook bij een pelgrimsroute te horen. De drukte om ons heen eist bovendien alle aandacht op. Het lukt ons niet meer om stil te staan bij andere zaken dan deze geasfalteerde werkelijkheid. Op overzichtskaarten bij knooppunten proberen we het nog een laatste keer om een aantrekkelijker route te vinden. Maar die is er echt niet.

Van de week viel mijn oog op een artikel in de krant. “Dat door 54 procent van de Nederlanders niet goed over de dood wordt gesproken met dierbaren als ze er nog zijn, staat een goed afscheid in de weg en zorgt voor spijt achteraf, zo blijkt uit onderzoek van Sire, de Stichting Ideële Reclame. Hoewel sterven een onlosmakelijk onderdeel van het leven is, tonen de cijfers volgens directeur Lucy van der Helm aan dat mensen dat vergeten zijn. ,,Sterven is naar de zijkant van de samenleving gemanoeuvreerd, we hebben het buiten ons leven geplaatst.” Daarom begint vandaag een campagne: De dood. Praat erover, niet eroverheen.“

In het artikel staat verder te lezen dat omstanders zo verschrikkelijk onhandig reageren naar nabestaanden van overleden personen. “En het lukt ook niet goed om met anderen om te gaan die net iemand hebben verloren. Mensen praten er vaak met dooddoeners overheen. Zo merken ze op dat een overledene 'wel een mooie leeftijd heeft bereikt’, of vragen ze: ‘Kan het wat gezelliger?’ Van de Nederlanders maakt 64 procent zich daar onbewust of bewust schuldig aan”. Ik heb het zelf net zo ervaren en hoorde verhalen van anderen die dit beeld bevestigen.

Ik vind het emotionele armoede. Ik kan geen begrip opbrengen voor het feit dat mensen ‘het nu eenmaal moeilijk vinden om met de dood en ander leed om te gaan’. Ik verzet me daartegen en vind dat ze dat dan maar moeten leren. Ik heb me doodgeërgerd aan het uitblijven van condoleances, aan hoe mensen mij en anderen vermijden om hun eigen ongemak en onvermogen uit de weg te gaan.

Voor mensen die gelovig zijn, is de dood veel minder op afstand. Toen het christelijke geloof in Nederland nog heel vanzelfsprekend aanwezig was, had de dood daarin vanzelf een plek. Maar sinds de ontkerkelijking en het afkeren van alles wat met geloven te maken heeft, is de mens zich veel meer gaan richten op het hier en nu. In dit leven moet het namelijk állemaal gebeuren. Daarin richt men zich op instant geluk en doet men zijn uiterste best om alles wat daar niet mee geassocieerd kan worden ver van zich te houden.

Voor mensen die het voor de wind gaat, lijkt deze houding goed vol te houden en wordt het als bewijs ervaren dat het leven inderdaad maakbaar is. Door de zelf gecreëerde successen breed uit te meten op sociale media is dit idee zich ook nog eens als een olievlek gaan verspreiden. Heel veel mensen – maar vooral jeugdigen – spiegelen zich aan dit eenzijdige beeld van de werkelijkheid. Dat hen een groot percentage ‘geluk’ ten deel valt, lijkt men zich nauwelijks bewust.

In de kerk zijn lezingen en goede preken niet gericht op het nastreven van geluk als hoogste goed in het leven. Integendeel. Daarin wordt juist de nadruk gelegd op heel andere intermenselijke en universele waarden. Er wordt toehoorders een spiegel voorgehouden. Een goed verstaander gaat vervolgens reflecteren op eigen levenshouding en gedrag.

Maar we weten allemaal dat de kerk hierin geen rol van betekenis meer speelt? Met haar christelijke dogma’s en morele wetten heeft ze zichzelf buitenspel geplaatst en wordt haar verhaal niet meer serieus genomen. De vraag is wie deze taak van haar gaat overnemen? Toch niet de media?

We passeren Easterwierrum, Mantgum, Easterlittens en Winsum. Voordat we Wjelsryp doorsnijden, gaan we toch nog opeens een fietspad op. Eindelijk dwars door het weidse Friese land. Met kerktorentjes in verre verten. We bedenken ons geen moment en stappen af bij het eerste en enige bankje dat we hier treffen. Kieviten en andere weidevogels twinkeleren om ons heen als we koffie maken. In de verte komen fietsers aan door het groen. Zo hadden wij het ons eigenlijk voorgesteld vandaag. Dit is genieten. We hebben een van de mooie gesprekken die in een omgeving als deze vaak vanzelf ontstaan. Een van de kleine grote geluksmomenten.

Een kilometer of vijftien verder rijden we Franeker binnen. Met een gezellig plein in het stadshart waarop de gerestaureerde Martinikerk staat. We stoppen ernaast bij het volle terras van Grand Café De Doelen voor een late lunch. Er komt juist een tafeltje vrij. We hebben geluk en nemen plaats in de stralende zon. Het is vandaag een zonovergoten dag. Ook dit is genieten.

Het jonge personeel is nog weinig ervaren. Het duurt heel erg lang voordat we de bestelling kunnen doorgeven. En daarna duurt het opnieuw erg lang voordat we ons eten geserveerd krijgen. We moeten er zelfs een aantal keer om vragen. Maar het is vandaag erg zonnig weer en de sfeer op het plein is reuzegezellig. We laten het moment er niet door bederven.

Voorbij Franeker rijden we opnieuw langs de doorgaande weg. Omdat we bovenin Friesland komen, wordt het wel geleidelijk wat rustiger. Er rijden nog altijd meer auto’s dan we hier verwacht hadden. Van stille vergezichten is nog geen sprake. We naderen Sint Jacobiparochie. Daar gaan we overnachten.

St. Jabik is bekend als startplaats van het Jabikspaad. Erachter ligt alleen nog Polder het Noorden die ons scheidt van de Waddenzee.

Middenin het kleine dorp staat een opvallend geelkleurig kerkgebouw met enorme pilaren voor de ingang waarin Kultureel Sintrum De Groate Kerk gevestigd is. Dit is het officiële startpunt van het Jabikspaad. Helaas is het gebouw vandaag en morgen gesloten. We moeten er op een later moment nog maar eens naar terug gaan dan.

Het officieuze startpunt, en keerpunt van onze Jabiksroute ligt bij buurtschap Zwarte Haan aan de Waddenzee. Daar fietsen we morgenochtend naartoe.

We gaan nu overnachten op een Vrienden-Op-de-Fiets adres. Het leuke kleine authentieke huisje ligt tot onze verassing tegenover De Groate Kerk. Een vriendelijke heel grote Friese mevrouw heet ons een hartelijk welkom en brengt ons naar de zolderkamer waarin ons bed staat. Aan de grote eettafel in de kleine woonkamer drinken we een lekker koud biertje en vertellen we elkaar ons verhaal. Het is een leuke ontmoeting.

Welterusten voor straks en morgen gezond weer op!